Điều trị đồi mồi, bớt, chàm xanh đỏ

 

Dân gian gọi những vết Bớt xanh trên da của cơ thể, trên mặt là vết chàm. Các vết chàm này thường có ngay sau khi sinh, chúng không thể biến mất theo thời gian, chúng có thể trở nên khó chịu và kém thẩm mỹ nếu nằm ở trên mặt. Riêng ở trẻ em Châu Á, những vết bớt màu xanh ở mông và lưng sẽ nhạt dần theo thời gian và hết hẳn khi trẻ lớn. Bản chất của các vết chàm này là sự Tập trung quá nhiều các tế bào sinh sắc tố da.

- Bệnh chàm xanh chính xác là Bớt Ota(neavus Ota), đây là một rối loạn sắc tố da có tính chất bẩm sinh. Tuy nhiên Bệnh không gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe nhưng lại ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ, giao tiếp. Biểu hiện bệnh là trên mặt có những vùng da màu xanh, xám hoặc nâu, tương ứng với vùng chi phối của dây thần kinh tam thoa. Ngoài tổn thương trên da, một số còn tổn thương kết hợp tại củng mạc mắt làm mắt có màu xanh.

 

 -  Căn nguyên gây bớt sắc tố hiện vẫn chưa rõ ràng. Bệnh chủ yếu gặp ở người da vàng Châu Á, tỷ lệ nữ là 80 - 85%. Bệnh thường xuất hiện từ lúc lọt lòng và lớn dần theo năm tháng. Bớt có thể tăng kích thước nhưng rất chậm, tới mức nào đó sau tuổi dạy thì sẽ dừng lại và cố định lâu dài. Kích thước bớt  có thể lớn bằng bàn tay hoặc các đám nhỏ bằng đầu đinh ghim, hạt ngô. Vị trí thường ở một bên mặt, quanh mắt đôi khi cả hai bên mặt hoặc ở các vị trí khác của cơ thể như Vai,Ngực, Cổ, Lưng. Hình ảnh của bệnh là các dát phẳng hoặc gờ cao trên mặt da, màu đen, xanh hoặc tối màu. Màu sắc thường cố định. Trên một số bớt có thể có Lông mọc. Triệu chứng cơ năng thường không có gì, tuy nhiên đôi khi bênh nhân có cảm giác ngứa, khó chịu.

 

-  Với bớt sắc tố có kích thước nhỏ và ở vùng da kín. ít bị kích thích trẩn thương thì có thể không cần can thiệp. Đối với bớt có kích thước lớn ở vùng da hở, ảnh hưởng đến thẩm mỹ thì cần được thăm khám và xử lý. Biện pháp điều trị tổn thương sắc tố ở thượng bì và trung bì gồm : Sử dụng tuyết carbon, lột da bằng axit trichloaxetic, ghép da, đốt bằng laser Co2, vá da sau phẫu thuật cắt bỏ.

-  Đối với tổn thương có kích thước lớn và ở các vị trí khó phẫu thuật như vùng mắt, mũi thì phương pháp phẫu thuật khó thực hiện. phương pháp vá da thường có màu sắc không giống vùng da xung quanh nên cũng không đem lại kết quả như mong đợi.

-  Mười năm trở lại đây, Chuyên ngành da liễu và thẩm mỹ trên thế giới đã sử dụng công nghệ điều trị chàm, bớt sắc tố bằng laser  Q-Switched ND YAG. Phương pháp này cũng đã được ứng dụng điều trị ở Việt Nam đặc biệt tại Thẩm mỹ viện Nhật Linh, phương pháp này đã và đang được áp dụng thành công và đem lại hiệu quả điều trị tốt. Bác sĩ dùng các chùm laser có bước sóng 1.064nm(nanômet) và 532nm trong thời gian 6-8 phần tỷ giây với năng lượng rất cao. Ở hai bước sóng này, các hạt sắc tố melanin, mực xăm có trong tế bào sắc tố bị phá vỡ ra hàng nghìn mảnh nhỏ, các đại thực bào sẽ đến dọn sạch các mảnh này vào máu và thải ra ngoài theo cơ chế lọc tự nhiên. Ngoài khả năng điều trị khỏi dứt điểm bớt sắc tố bẩm sinh, phương pháp này còn có ưu điểm là không để lại sẹo.

 

- Bớt đốm nâu xanh "Nevus of Hori" có đặc điểm là những đốm màu tròn, thường nằm đối xứng ở hai bên gò má. Nhiều người nhầm lẫn loại bớt này với nám, nên đã dùng các loại kem để điều trị nhưng không có kết quả. Loại bớt Hori cũng nằm sâu đến lớp bì nên các loại kem thoa ngoài da không thể tác động đến, nhất thiết phải điều trị bằng tia laser YAG bước sóng 1064nm.

- Bớt màu cà phê sữa do dư lượng melanine ở lớp thượng bì gây ra. Bớt này có thể điều trị hiệu quả bằng tia laser màu xanh lá cây (bước sóng 532nm).

- Bớt màu rượu vang đỏ có thể xuất hiện mọi nơi trên cơ thể, kể cả vùng mặt, là một dạng tổn thương mạch máu da bẩm sinh. Loại bớt này nhất thiết cần đến loại laser nhuộm màu với bước sóng 585 hoặc 595 nm (tia laser màu vàng).